Visdom

Visdom og klokskap er ein rikdom, og er til styrke for menneske og fellesskap.
Lenge har eg tenkt at klokskap og visdom ville auka og veksa etter som åra legg seg til livet. Eg held fast på den trua framleis, sjølv om eg ser at åra kan auka faren for å stivna og å tenkja i fastegrodde baner. Det kjente er det trygge, det er testa og utprøvd, og blir dermed vegen vidare. Stundom er det rett, andre gongar er det eit hinder for nye krefter og ny utvikling.

Det er ikkje noko nytt at unge menneske framstår som kloke "forståsegpåarar". Dei har med sin nyerverva kunnskap sett "lyset", og mange proklamerer det høglydt. I deira verd er 5 ungdomår eit heilt liv, og 10 år er ein skjelsetjande historiske milepælar. Det er befriande når unge menneske står fram som oppdagarar av livet, trua, verda, rettferda og politikken, og eg tenkjer; den som kunne vera så trygge på sanninga, på kunnskapen og livet som desse. Sjølvsagt veit eg at det ikkje er heile sanninga, slett ikkje alle unge er trygge og sikre - og mange er både redde og utrygge bak fasaden, også av dei som framstår trygt. Godt er det når dei har nokon dei kan be om ei hand, eller søkja eit råd hjå.
Men poenget mitt med å peika på dei unge er å få fram det facinerande som eg opplever i møte frimodige unge menneske. Slike som kastar seg ut i den politiske debatten, som har det frimodige vitnemålet om trua, som er overtydde, idealistiske, som hevdar sitt syn med frimod og som har planar for framtida. Eg let med begeistra og inspirera.
Då eg i min ungdom høglydt proklamerte mitt syn på eitt og anna, sa stundom far: "eg høyrer du er på det klokaste no". Upedagogisk og irriterande var slike kommentarar. Andre gongar kunne han smila og seia - du er slett ikkje verst du Kari! Gode ord frå ein god far og ord som lever i meg endå.

Etter som år legg seg til år, gjer eg den litt forvirrande erfaringa at tanken, trua, vurderingsevna, eller vala som skal gjerast ikkje blir enklare, kanskje heller det motsette. Livet, verda og trua er ikkje svart/kvitt lenger, og etter som erfaringslageret av kloke og mindre kloke val legg seg til livet, skjønar ein at ein ikkje kjem til rette med alt dette før det endelege punktumet blir sett.
Difor, og nettopp fordi, eg vil leva eit heilt liv heile vegen, og eg skal ikkje slutta å be om visdom. Livet er rimeleg kort, reisa så varierande og reisefylgjet så mangfaldig.  Det trengs sanneleg store dosar visdomspåfyll - kanskje større dosar etter som tida går.
Og visdom er betre enn styrke, det kan vera godt å ta med når styrkebarometeret har passert det høgaste punket!
Salmisten seier; "Sjå du har hug til sanning i inste hjarta, så lær meg visdom i hjartedjupet"
Det får bli bøna for oss som ber - både unge og litt eldre.

Det vart Karitankane på denne flotte vårdagen etter ein nydeleg morgontur rundt Skår og Totland i godt fylgje!

Erna og eg

I natt har eg hatt ein ferjetur saman med Erna. Ho hadde på seg den blå jakken sin, og vi sat nede i salongen med kvar vår kaffikopp. Heldigvis var det ikkje andre folk der, men ho prata stille til meg likevel.  Ho sat litt frampå setet på ein plommeraud skaisofa ved eit bord med eit rundt, gråmalt røyr som gjekk opp i det låge taket. Det var Erna som prata, eg sat berre lydhøyr og vaken, og vart meir og meir overraska over at ho delte slike tankar med meg. Eg såg på det som ein stor tillit til både meg og KrF, og tillit er det godt å kjenna.
Her eg set åleine med kaffikoppen min ein tidleg onsdags morgon, har eg endå litt av den høgtidelege kjensla i kroppen, den kjensla ein får når ein har drukke kaffi med ein statsminister. For sjølv om eg har gjort det før, så har eg ikkje vorte så blasert at eg ikkje har respekt for ein statsministar. Eg har berre eit problem her set med koppen min - eg klarar ikkje hugsa kva det var vi snakka om på denne ferjeturen. Det kjennes både flaut og pinleg. Men eg har kjensla i meg endå, kjensla av at vi var einige, og at eg lova at eg ikkje skulle nemna med eitt ord det ho sa før pressemeldinga hennar var kome ut. Og det kan ho jo stola på, for eg hugsar jo ikkje kva vi snakka om.
Men akkurat her og no kan eg jo håpa det var  reservasjonsretten til nokre få fastlegar rundt i landet ho sa ho ville stå opp for. At ho sa at samvitet og overtydinga må respekterast, og at ho sa at no gjer politikarar, helsepersonell, media og andre denne saka til abortkamp, og med det overser forpliktinga ein kan kjenna i høve til eige samvit. Og eg har alt sett at ho har sagt noko om dette, og eg stolar på at ho set foten ned. Lukke til Erna!

Nokon som ser

Eg runda kyrkjeveggen
ville sjå nedom gravene før gudstenesta
- brått var eg på heilag grunn

Det sto nokon ved gravene til våre
flytta litt på pynten
ville sjå det som sto der

Eg kjente ei djup glede

Så godt at nokon vil sjå
vil lesa og ta del i

Etter litt gjekk eg forsiktig ned
vi heldt fast rundt kvarandre
- tenk berre fem år, sa ho

Godt å vera der våre er
vera der nokon kan sjå

Tru på framtida

Eg brukar ikkje å vera opptatt av årsskifte. Har ikkje tradisjon for å bli meir enn vanleg sentimental, målretta eller visjonær  av å passera ei nyttårsnatt. Det er mulig det er influensa som herjar i kroppen som gjer at eg kjenner snev av sentimentalitet over tanken på at endå eit år har gått, på denne nyårsafta.
Her eg set i godstolen og snufsar med lommetørkle i fanget, kjenner eg meg rik og heldig over å få vera den eg er. Og det er ikkje fordi eg er så nøgd med meg sjølv og det eg får til eg seier det, men fordi eg kjenner meg rik -  eg har fått så mykje.
Gud og menneske har gjeve meg store porsjoner av tryggleik, omsorg, fellesskap, tillit, oppgåver, utfordringar og erfaring.
Ikkje alt eg har opplevd kan eg takka for, men heilskapen fortener ei stor takk!
Det er det gode med å ha levd ei stund, det er lettare å sjå heilskapen, og den erfaringa skapar tryggleik inn i det nye året.
- Eg trur på framtida.
Difor vil eg halda fram med å dyrka dei nære relasjonane i familie og i kvardagsramma mellom bygdefolk, venner og i jobbfellesskap. Det er her dei fleste timane av 2014 skal levast.
- Eg trur på framtida
Difor vil eg engasjera meg i misjonsarbeidet framleis. Å sjå håpet bli tent hjå enkeltmenneske som får framtidstru med dobbel botn rundt i verda, er stort!
- Eg trur på framtida.
Difor vil eg engasjera meg politisk, eg har eit ansvar og politikken sitt mål for meg er å bidra til å gjera livet betre for medmenneske
Verda vår rommer mykje vondt og destruktivt. Menneske og natur lir. Mange reiser seg og kjempar mot det negative, og det nyttar til ein viss grad. Men ugraset veks fortare enn rosene, diverre. Livslova :"det er lettare å riva ned enn å byggja opp" erfarer vi stadig.
- Eg trur på framtida likevel!
Eg trur det gode skal sigra over det vonde.
Naivt?
Kanskje, men eg trur på framtida fordi eg trur på Den allmektige Gud.
Ein dag skal rettferda sigra, og eg skal få sjå det! Det er mitt kristne håp, difor;
- Trur eg på framtida!

Godt nyttår!

Julevedkjenning

Tanken min er for kort til å forstå det eg har feira for 65. gong.
Den får ikkje ikkje tak på alt dette, det blir for uverkeleg, for stort eller kanskje endå til for smått!
Er dette Gud?

Likevel blir grunnen til feiringa rikare og rikare for kvart år som går.
Tanken blir møtt med noko som er større, og som bur som ei trygg ramme i meg.
Den bur der gjennom trua som er skapt og som lever, og som stadig får ny næring.
Trua, som har teke bustad i meg set ikkje tanken og spørsmåla på utsida, men gjev den ei solid ramme.
Trua tåler tanken sine innvendingar, og innser tanken sine grenser.
Kunne eg fanga Gud i min tanke, var han ikkje den eg trong!

Han eg trur på er større og difor syng eg med heile meg, som dei gjorde det på 1300- talet:

"Eg syngjer julekvad
eg er så glad, så glad
Eg ser min Jesus kvila som barn i ringe kår
på moderfanget smila
Som soli varm og klår
Han er Frelsar min!"

Butikkvegen

På ein fridag som denne har eg hatt meg ein føremiddagstur. Eg gjekk ein veg eg ofte går, men i dag vart den full av namn.
Eg gjekk den gamle butikkvegen frå Skår og inn på Nese. Der var det butikk, bakeri, meieri, post, bibliotek, telefon, bank og kai i min barndom. Det høyres jo ut som eit heilt senter, men det var berre tre/fire godt utnytta hus som hyste desse tenestene! I butikken var gamle Lorentz, Nåmdalen og nokre butikkdamer, i bakeriet var gamlebakaren og bakarLeifen, i banken var Hopsdalen, i posten Torsteinsen, i telefonen ho Olina, og i meieriet styrde Agnes, ho som kom frå Hardanger.

Som barn vart vi tidleg sendt på butikk, bank og post. Vi hadde lappe der alt sto kva vi skulle handla, vi hadde pengar i lomma, og bankbøker med avdragspengar inn i. Vi hadde stor tillit, og å gå i banken var ei alvorleg sak.
Vegen gjekk over bøane innover langs fjorden. Vi måtte også over nokre steinar heilt nede på Totlandsvika. Mor ba oss ofte å gå gjennom hagen til hytte- Bøen. Stundom lydde vi ikkje, vi gjekk over steinane i sjøkanten, det var spennande.

På vandringa i dag tenkte eg på dei eg møtte på vegen. Eg tenkte på dei rare, men for oss heilt naturlege namna dei hadde - det var ho JoLarsKari og JonsaLarsen, det var ho småBerta og SellevolsLarsen, det var ho Brita som alltid spurte korleis det gjekk med ho bestemor og som hadde ei svigermor som dei kalla KarlaKari, det var han i Holtane som gjekk med handkjerre i bygda og selde fisk, og kona ho Hildur i Holtane, som reiste på torget med kransar. Så kom vi til han Ludvik i Myrane og ho Olga Bø før såg huset til ho Berta på Neset, og så var vi var nede på "senteret".
Rart med desse namna dei fekk. Dei var knytte til dei dei høyrde saman med, eller til plassen dei budde. Dei fleste hadde etternamn som Totland eller Rydland, men det var på papiret.

Om sommaren var det mykje dyr inn etter butikkvegen. Nokre kyreflokkar og hestar var vi trygge på, andre meinte vi  ikkje var vane med born, og difor var vi redde. Eg hugsar aldri at vi hadde negative erfaringar med dyra, men redde var vi.
Arbeidsfolka på bøane snakka som oftast til oss. Eg likte ikkje når dei ropte "ho vesleKari vår", for det var det fleire som gjorde, eg vart flau då. Men viss dei spurte etter kva vi dreiv med på Skår, eller kos vi hadde det, kjente eg meg som viktig. Ho Maria likte alltid å høyra nytt når vi kom heim. - Møtte de nokon på vegen, såg de den eller den, var hennar spørsmål.

Det var før telefonen var allemannseige dette, og det var i den tida at handlelista på butikken ikkje var lengre enn at småjenter kunne bera det heim. Det var tungt av og til, særleg dersom vi hadde to brød innpakka i ei pakke, og det skulle berast under dei korte armane våre. Brøda var i grunnen den største freistinga på butikkturane, for når varme brød dampa hol i papiret så vart det så herleg freistande og grava ut nokre tugger ferskt, varmt brød. Det hendte at brødet var nokså uthola når det nådde heim.

Dette har eg tenkt på i dag, og eg tenkjer; heldig er eg som finn att desse minna, finn att stien og steinane. Ingen gravemaskin har bygd motorveg eller byggjefelt her. Bøane er slått og stelt, og butikkvegen er ganske intakt det meste av vegen.  "Senteret" har flytta frå kaien og innover bygda langs vegen. Slik skal det vera! Bygda er i utvikling og lever, og det er heilt greitt at det korkje luktar bakar eller kraftfor på kaien, men eg likar at bygda har "gøymd butikkvegen" slik at ei jente "frå femtiåra" framleis kan finna den att, og kjenna glede ved.

Noko større

Dag Hammarskjold var ein stor og klok mann som toppa karrieren sin som generalsekretær i FN. I fylgje Wikipedia skal John F Kennedy kalla han for "the greatest statesman of our century"
Også denne mannen trong noko som var større, som var over, som var i alt.

I dag på denne 65-årsdagen min, var det ei bøn av denne mannen som sto i bønneboka vår. Ei sterk bøn som eg også vågar å be for mitt vesle liv!

Du som er over oss,
du som er en av oss
du som er - også i oss,
la alle få se deg - også i meg,
la meg rydde vei for deg,
la meg få takke 
for alt som da skjer meg.
La meg ikke glemme andres nød,
Hold meg i din kjærlighet
slik du også vil at alle skal bli holdt i min.
Måtte mitt liv være deg til ære,
og måtte jeg aldri fortvile.
For jeg er i din hånd
og du har all makt og godhet.
Gi meg et rent hjerte - så jeg kan se deg,
et ydmykt hjerte - så jeg kan høre deg,
et hjerte fylt av kjærlighet - så jeg kan tjene deg,
et troende hjerte - så jeg kan forbli i deg.