Bedehusvegen

Denne strekninga likte eg minst - lite lys her 

I kveld har eg gått meg ein kveldstur langs "bedehusvegen". Oftast går eg ein annan veg, men i kveld gjekk vegen innover bygda, langs bedehusvegen.
På turen kom eg i tankar om alle dei kveldane eg gjekk innover bygda i alle slags ver på veg til korøving og møte - eller alle søndagane vi gjekk ein flokk med born frå Stranda til søndagsskulen. Fram og tilbake, sjeldan ein bil, ikkje sykkel - vi gjekk. på heimvegen song vi ofte på songar vi hadde lært. Det var godt å vera fleire når det var mørkt langs vegen, vi var ikkje alltid like høge i hatten, og ikkje alltid var det vaksne med.
I kveld har eg tenkt mest på mine første inntrykk av møte med bedehuset.
Eg tenkte på dei gamle som sat der, alvorlege, og andektige med oppriktig engasjement.  På fremste rekkje sat han Lars. Han hadde stav og runde briller som han skubba opp på den brune, blanke panna når han skulle syngja. Han heldt sangboka tett opp til andletet, og flytta henne fram og tilbake etter som linjene førte songen vidare. Som jente synes eg det var rart og underhaldande. Eit par stolrader bak sat Sigvald og Helga. Sigvald ser eg for meg som leiartypen sjølv om han ikkje alltid leia. Han var alltid venleg, og han såg oss borna. Eg hadde positiv respekt for han. Helga minna meg om bestemor Hopland sjølv om ho ikkje likna. Det var noko med vesenet. Så tenkte eg på Alfred som hadde ei dotter som vart misjonær. Han hadde tjukke brilleglas, godt humør og lo og prata med oss borna. Og så ho Frida som alltid måtte tørka tårene - "okk, desse tårena" var hennar uttrykk.
Eg tenkte på ho Sigrun bak i kroken ved døra. Ho hekla fine grytelappar, og var glad i ungdomen og bad oss på besøk. Og så dei frå Våtno, Nilla og Andreas, Berta og Anna og Maria.
Det var mange på barndomens bedehus.
I tillegg til desse var det foreldregenerasjonen til oss som var små, dei kan eg ikkje nemna, no i kveld tenkte mest på dei eldste. Dei var prega av 30- og 40 talet, vanskelege tiår, og tiår som var prega av åndeleg vekking og fornying. Eg tenkjer på vitnemåla til somme av desse eldste. Det gjorde inntrykk - dei snakka om før og etter omvendinga - eg skjøna ikkje alltid det snakket, men at det var alvor for dei, det skjøna eg.



Biletet på bedehusveggen på Seim

Forkynnarane, som sto lenge på talarstolen, kunne eg ikkje unngå å tenkja på. Dei fleste menn, nokre kvinner. Det var ikkje nett noko lettvindt prat vi lytta til. Det var alvor - omvend dykk - ha olje på lampen - ver klare!
Det var mange personlegdomar mellom desse omreisande talarane. Somme var til og med unge, og det vart spennande etter kvart.
Eg skal ikkje gje meg i kast med å analysera det vi høyrde, men berre konstatera at eg vaks meg vidare i trua på at eg var eit døypt Guds barn sjølv om eg ikkje hadde den omvendingsdatoen som predikanten helst ville at eg skulle ha. Det takkar eg for! At vi kunne lufta både frustrasjon og glede heime etter kvart som vi vaks til, var godt for oss.  Mor lo med og av oss då vi imiterte predikantane Det var befriande, og far sine sindige og trygge kommentarar gjorde meg trygg.
Når misjonærane kom på bedehuset kvikna eg. Då forsvann min avventande, og etter kvart som eg vaks til, noko kritiske haldning. Misjon var noko konkret, misjon var handling - det var bruk for meg - den store verda opna seg, og eg drøymde meg vekk til Madagaskar og Kamerun! Rett nok kunne eg få det vondt etter slike møte - det var så mange rundt i verda som ikkje hadde det godt og som ikkje kjente Jesus - og tenk om Gud ville ha meg til misjonær! Den tanken kunne ta nattesvevnen frå ei veksande, heimekjær jente. Dette tenkte eg på i kveld.

Den beste tida på bedehuset var ungdomsåra. Koret med mange unge som hadde det kjekt saman, og Sigurd som fekk meg til å oppleva korglede er gode minne. Eg fekk ansvar og tillit og utvikla evner og talent! Det er eg takksam for! At det var eit ekskluderande miljø har eg fått høyra seinare.  Det likar eg ikkje å tenkja på i kveld. Og her kan eg ikkje skubba ansvaret over på andre.

Mykje var godt på barndomens bedehus. Noko var uklokt og skapte vanskar sjølv om det var tenkt i beste meining. Menneskesinnet er så ulikt!
Eg tenkjer med glede tilbake på fellesskap på tvers av generasjonane, og omsorga vi fekk av dei gamle og vaksne, og eg kjenner det som ein rikdom. Bibelkunnskap fekk eg også mykje av, og songskatten er framleis min! Og sjølv om gudstenesta og kyrkja er min åndelege heim i dag,  har eg framleis tru på bedehuset, og eg deltek framleis når det høve slik eg gjorde det i min oppvekst.

Eg har kome til, både på mi livsvandring og på min bedehusvegvandring i kveld, at sjølv om eg har eit og anna som det ikkje er så godt å tenkja tilbake på, så har eg mest å takka bedehusvegen for, og eg vil med spenning fylgja med på kva som skjer langs vegen framover.

Dei og vi

Eg var i Masfjorden på basar rett før ferien og fortalde frå Madagaskarturen min.
Ei eldre dame kom til meg og fortalde kor forferdeleg det hadde vore å høyra i når "Hodnelandspresten" kom på basar i "gamle dagar" og fortade om at born på Madagaskar vart sett ut i skogen for å døy. Det kunne vera ulike grunnar for slik utsetting. F. eks født på ein feil dag, med eit handicap, eller var jente! "Det var så forferdeleg å høyra, eg har aldri gløymt det", sa ho.
Eg har også høyrt om slikt, men denne dagen kom det i eit nytt lys.

DEI og VI

DEI sette småborn ut

i skogen

- det opprørte oss

VI tok på oss

kvite frakkar
- kalla det ein rett

Nabo

Du vel deg sjeldan nabo
naboen får du
han er der

Naboen var

bilstart om morgonen
lys i vindauga om kvelden
lilla potetblomar i åkeren
fisk i stampen
tobakksrøyk over gjerdet
smil og latter
gode råd og nabokunnskap
og arbeidshanda som vinka 

Gode naboar treng ikkje trakka dørene ned hos kvarandre

dørene er opne
Vi veit det på begge sider av gjerdet
vi veit det når vi treng det aller mest
Slik har det vore i generasjonar 

Det er naborikdomen

Vi har gått nokre tunge steg mellom husa desse dagane

og i morgon samlast vi i kyrkja

Fred over minne ditt Asbjørn!

 

Fartsreduksjon

Eg likar best å køyra i 80. Å køyra i 70 er ganske vanskeleg synes eg, det verkar faktisk svært så seint, og det er som om Yarisen min ikkje likar den farten. 50 og mindre, er greit på vegar med fartsdumpar eller andre fysiske og naturlege hindringar, men i 80 flyt det fint for meg. Fortare skal det ikkje gå, vi har ein maksfart og den har eg respekt for. Grenser er klokt, det har med tryggleik å gjera, og eg innrettar meg etter beste evne.
- Ho Kari er så "edlande snau", sa mor stundom når ho såg meg i ulikt praktisk arbeid. - Stilig strilauttrykk- "edlande snau"! Eg skjøna at det var eit positivt uttrykk, at det betydde at eg fekk tinga unna. Men dette er jo ikkje heile sanninga, jammen kan ting gå tregt og tungt også.
Det som er sant, er at eg likar framdrift, eg likar når ting skjer, eg likar ikkje unødig "heft", og eg kan lett bli rastlaus og utolmodig når det blir for mange fartsdumpar, smale vegar og for ikkje å gløyma kø. Noko så bortkasta tid som kø, kan eg nesten ikkje tenkja meg.
No skal eg øva meg i å køyra i 50. Fartsgrensa er sett, og eg skal prøva å innretta meg etter det. Eg er jo glad for at "førarkortet" ikkje er inndradd, det kunne ha skjedd, for eg har vel til tider køyrt noko over fartsgrensa.
Men det er mulig eg vil synast det kjem til å gå for seint. Tida visa. Eg vil også halda muligheten open for at eg kan koma til å lika det, sjølv om det er ein del ting som talar i mot det.
Nett no tenkjer eg at det viktigaste er at det ikkje blir for mange fartsdemparar og hindringar som gjer at eg ikkje finn ein god framdriftsfart, og det eg aller helst ønskjer er at eg finn ein måte å køyra på som gjer at eg opplever at eg køyrer i 80. Motor og karroseri er jo ikkje i så verst stand for ein 1948 modell, og hadde ikkje det vore for denne irriterande lyddempinga så kunne farten gjerne vore i 80 ei eit par år til.

Himmelfart

 

Kristi himmelfartdag.
Konkret og jordnært - Mystisk og himmelvendt, .

"Gå til alle folkeslag, døyp dei og lær dei - eg skal vera med!"

Ei sky tok han bort frå det synlege. Han sender kraft, og kjem att på same måte som han drog.

 

Dette lever tilbedande, truande og tvilande etterfylgjarar på framleis.

"Lat riket ditt koma". Vi takkar for tillit, og ber om nåde medan vi går vår etappe med forventning!

      "For riket er hans, og makta og æra i all æve, Amen"

Gå og lær dem! Det var budet

dødens overvinner gav.

Stående er Herrens ordre

til hans venner nå som da.

Del med dem som går i mørke

alt hva Kristus har å gi.

Bring Guds ord til hele verden!

Bare det kan gjøre fri!

 

Nos 525

Opp - og nedsnakking og heile sanninga

Ein flott kar frå Sierra Leone står fram i Strilen i går for å takka Meland kommune! Han takkar for hjelp til ny kvardag for seg og sine. Så bra opplever han at han har fått det, at han går til avisa for å få formidla si takk! Herleg! Flott "oppsnakking" av Meland kommune!

Lokalavisene har mange gode og positive oppslag som løftar enkeltmenneske, lokalsamfunn, organisasjonar, verksemder og det offentlege opp. Det er bra! Ærleg og rett oppsnakking er viktig, og dette var eit flott oppslag!
 

Sjølvsagt viser ikkje "solskinnshistoriar" i media heile biletet, og vi som lesarar er ofte flinke og raske til å konstatera det. Jantelova trer raskt i funksjon, og vi stikk hovuda saman og blir fort einige om at dette neppe er heile sanninga.

Skandale- og sensasjonsoppslaga kjem oftare og spreier seg raskare enn solskinnshistoriane. I alle høve i sentrale medier. Det er dette som gjev sjåartal og salgsinntekter. Vi (eg og), ristar på hovudet, konstaterer at verda har gått av "skaftet" og ventar med ein viss skadefryd på neste innlegg som kan gje oss endå meire å snakka om.
Kanskje tenkjer vi at det vi les neppe er heile sanninga, men vi grip alt for raskt høve til å hengja oss på det negative hylekoret. Dei gode historiane kjem også, og i dag spreier eg Strilen sin med glede. Historia om "Jungelens konge" var også eit flott oppslag i helga, men den tar dei store seg av, heldigvis!

Mange som har kjennskap til det som blir slått opp av både "godt og gale", erfarer ikkje å kjenna seg heilt igjen i det som blir presentert. Slik er denne verda. Då kan vi velja å prøva å forklara oss, eller kanskje berre venta til "stormen rir"av.  Eit anna alternativ er å mura oss inne og ikkje våga noko som helst i tilfelle nokon kunne vri på det, mistyda, misbruka eller bruka Jantelova på oss. Slik ønskjer eg ikkje at det skal vera. Difor kastar eg meg frampå av og til (sjølv om eg av og til angrar)

Siste veka har eg lese og sett ein del om noko eg sjølv har deltatt på. Det meste bra og attkjennande, og det har gjort meg stolt over arbeidsfellesskapet eg er ein del av. Solskinnshistoriar kom det også, m.a. av ein flott og lukkeleg liten familie!
Og så har eg lese mykje om festen eg var på sist lørdag. Ei fest som handla om det å bry seg om kvarandre, om det å sjå kvarandre og å heia på kvarandre. Som handla om varme, og det å sleppa dei positive kreftene laus. Diverre vart verkemidla etter kvart eit hinder for bodskapen, men eg vil ikkje gløyma bodskapen av den grunn. At eg vart ein del av denne heidringa har etter kvart gått opp for meg, sjølv om eg pga mitt handicap ikkje fekk alt med meg då det skjedde. Eg vart i alle høve løfta opp, heilt opp på scenen, og eg fekk hylling frå ei stor forsamling av menneske eg har stor respekt for, og som eg er glad i. Eg takkar for det, og skal ikkje la verkemiddel som gjorde meg ganske så trist og lei etter kvart, få øydeleggja for den gode i bodskapen som gjekk som ein raud tråd gjennom heile kvelden. Diverre kom ikkje heile historia fram her heller. Men det er jo det eg skriv om, det er jo berre slik livet er.

Innestengde krefter

Kanskje ikkje så unaturleg i desse vårdagar, men eg undrar meg stadig over knuppen. Denne velse svarte, harde knuppen som i løpet av nokre varme vårdagar forandrar farge og form, og blir til  vakre blad med uteljande fargenyansar. Det er svære krefter som bur i kuppen, og som brått kjem til syne når tida er inne.

Eg kjenner meg til tider i slekt med desse u-utsprungne knuppane. Kjenner meg i slekt med det innestengte livet i knuppen. Kanskje det hørest rart ut at eg som fartar hit og dit, som har helse, arbeidsevne og mobilitet, som er så heldig og får oppleva så mykje godt, kan kjenna på innestengte krefter.
Men slik er det. For den som lever, som tenkjer og kjenner - som tvilar og trur. For den som let seg engasjere og som har sterke ønskje om at ting skal skje. For den som vil at livet skal vera godt for alle, at arbeid skal lukkast, at dei rette avgjerdene skal takast, kan det stundom kjennast som at våren kjem seint. Då kjennes det at dei innestengte kreftene sprengjer på.
Det er den draumen vi ber på, skriv Olav H Hauge om. Kanskje er det det! Draumen må vera der, draumen og håpet om at dører skal opna seg, at berget og hjarte skal opna seg. Og draumen om at vi ein dag skal segla inn på ein våg vi ikkje visste om, held motet oppe. Draumen gjev næring til håpet, og lettar ventetida.
Det kan til tider vera slitsamt å kjenna på innestengte krefter. Det gjeld å vera tolmodig til våren og varmen kjem og sprengjer skalet. Det gjeld å venta til berget, døra og hjarte opnar seg, og den ukjente vågen kjem til syne.
Eg øver meg på å fokusera på knuppar som har opna seg, det lettar det innestengte presset. Eg øver meg på å akseptera at vi må leva med det ufullkomne inntil dagen for det fullkomne trer fram - synleg og tydeleg for alle.
"en dag skal rettferdigheten seire, en dag skal vi danse skal vi feire", syng Bjørn Eidsvåg! Då har alle knuppar opna seg, då lever vi i ei verd utan liding, smerte og innestengte krefter som ruskar i oss. Det skal bli bra, og dette er mitt kristne håp!